Het samenstellen van het verhaal kan de begeleider en de ouders helpen om woorden te vinden om moeilijke thema’s te bespreken. Omdat de uitleg voor de kinderen duidelijk en verstaanbaar moet zijn, helpt het hen om zaken scherper te krijgen.
Als er verschillende visies zijn over de gebeurtenissen (bv.: de ouders delen de bezorgdheden van de jeugdrechter niet) wordt er met de ouders gezocht naar een manier waarop de verschillende perspectieven naast elkaar in het verhaal kunnen komen.
Als er een verhaal is waar iedereen akkoord mee kan gaan, leest de contextbegeleider het voor aan de kinderen in het bijzijn van de ouders. Liefst zijn ook andere personen die belangrijk zijn voor het gezin aanwezig. De kinderen weten zo wie op de hoogte is van de belangrijkste informatie. Het gedeeld verhaal kan de familie helpen om minder tegenstrijdige boodschappen te geven aan de kinderen en is een basis voor verdere samenwerking.
Later in de begeleiding kunnen er nog andere verhalen in Woord en Beeld gemaakt worden, zoals een historisch verhaal met de levensgeschiedenis van het gezin of een verhaal met veiligheidsafspraken.
Als de contextbegeleider alleen een verhaal maakt voor het kind om snel duidelijkheid te creëren over ingrijpende gebeurtenissen, noemen we dit een Immediate Story. Zo’n verhaal heeft als voordeel dat het trauma dat grote veranderingen mogelijk met zich meebrengt, kan verminderen. Het grote nadeel is dat het gaat om een uitleg van hulpverleners en er dus geen proces met ouders wordt gegaan.
Het Woord en Beeld verhaal is een methodiek van Susie Essex, John Gumbleton en Colin Luger en wordt ook Words and Pictures genoemd.
